Özel öğretime düzenleme
Özel Öğretim Kurumları Kanunu Tasarısı,
yarın TBMM Milli Eğitim Komisyonu'nda görüşülecek.
Özel okullarda öğrenim gören öğrencilere, her
ders yılı için öğrenci başına belirlenen ücretlerin yarısını geçmemek üzere,
azami 1000 YTL tutarında devlet yardımı yapılmasını da öngören Özel Öğretim
Kurumları Kanunu Tasarısı, yarın TBMM Milli Eğitim Komisyonu'nda
görüşülecek.
Tasarı, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri
veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler tarafından açılacak
özel öğretim kurumlarına izin verilmesine, kurumların eğitim-öğretim, yönetim,
denetim ve gözetimi ile yabancılar tarafından açılmış bulunan özel öğretim
kurumlarının; eğitim-öğretim, yönetim, denetim, gözetim ve personel
çalıştırılmasına ilişkin usul veesasları düzenliyor.
Yabancılar tarafından açılan özel öğretim kurumlarını da kapsayan tasarının
''Tanımlar'' bölümünde yabancı okullar ile azınlık okullarına açıklık
getiriliyor. Buna göre, ''Yabancı okullar'' yabancılar tarafından açılmış özel
okulları kapsayacak.
Azınlık okulları ise Rum, Ermeni ve Musevi azınlıklar tarafından kurulmuş,
Lozan Antlaşması ile güvence altına alınmış ve kendi azınlığına mensup Türkiye
Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin devam ettiği okul öncesi eğitim, ilköğretim ve
orta öğretim özel okulları olarak tanımlanıyor.
Dershane, çeşitli kurslar, özel eğitim okulu, motorlu taşıt sürücüleri kursu,
öğrenci etüt eğitim merkezi, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi,
milletlerarası özel öğretim kurumları (Yalnız yabancı uyruklu öğrencilerin
devam edebilecekleri özel öğretim kurumları) ile uzaktan öğretim kurumları da
tasarı kapsamında tanımlanıyor.
KURUM AÇMA İZNİ
Tasarıya göre, bir kurumda öğretime başlayabilmek için kurum açma izni alınması
zorunlu olacak. İzin başvuruları ilgili milli eğitim müdürlüğüne yapılacak.
Valilikçe açılması uygun görülen okullara ilişkin başvurular ise
kurum açma izni verilmek üzere Bakanlığa gönderilecek. Kurum açma talebinin
valilikçe reddedilmesi halinde, kurucu veya kurucu temsilcisi tarafından
taleplerinin reddine ilişkin işlemin tebliğinden itibaren on beş işgünü içinde
Bakanlığa itirazda bulunulabilecek.
Kurum açma izni alınmadıkça, kuruma öğrenci kaydı yapılamayacak. Kurum açma
izni verilmesi, binanın kullanılış amaçlarına ve Bakanlıkça belirlenen
standartlara uygun ve yeterli bulunmasıyla birlikte bazı şartların yerine
getirilmesine da bağlı olacak. Kurumlara ad verilmesine ilişkin esaslar
yönetmelikle belirlenecek.
DİN EĞİTİMİ
Askeri okullar, emniyet teşkilatına bağlı okullar ve din eğitimi-öğretimi yapan
kurumların aynı veya benzeri özel öğretim kurumları açılamayacak. Özel öğretim
kurumu açacak veya devralacak kişilerde, affa uğramış olsalar bile, yüz
kızartıcı bir suçtan ya da kasti bir suçtan dolayı altı ay veya daha fazla
hapis cezası ile mahkum edilmemiş olma şartı aranacak.
Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık
yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin, okul binalarından kapıdan kapıya
en az yüz metre uzaklıkta bulunması zorunluluğu aranacak.
MİLLETLERARASI OKULLAR
Yalnız yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebilecekleri, yüksek öğretim
dışındaki milletlerarası özel öğretim kurumu; yabancı uyruklu gerçek ve tüzel
kişiler tarafından veya Türk vatandaşlarıyla ortaklık yolu ile Doğrudan Yabancı
Yatırımlar Kanunu çerçevesinde Bakanlar Kurulu'nun izniyle açılabilecek.
Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri veya özel
hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler de kendi adlarına aynı amaçla
milletlerarası mahiyette özel öğretim kurumu açabilecekler.
Bu öğretim kurumlarında, Türk devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez
bütünlüğüne, güvenliğine ve menfaatlerine aykırı, Türk milletinin milli,
ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerleri aleyhinde eğitim-öğretim
yapılamayacak.
YABANCI OKULLAR
Yabancı okullar, Bakanlar Kurulu'nun izni ile yeni arazi edinebilecekler
ve kapasitelerini en fazla beş misline kadar artırabilecekler. Üzerinde
kuruldukları araziler genişletilmemek şartı ve Bakanlığın izni ile mevcut arazi
üzerindeki bina, öğrenci ve donanım kapasitelerini en çok bir mislini geçmemek
üzere artırabilecekler veya yenileyebilecekler.
Bu izinler dışında, yabancı okulların, binaları genişletilemeyecek, şube
açamayacaklar, mevcut binalarının yerine yeni bina inşa edemeyecekler, bu
amaçla herhangi bir mülk edinemeyecekler veya kiralayamayacaklar.
Yabancı okulların taşınmaz malları, kurucularının veya yetkililerinin önerisi
ile Bakanlığa ya da kuruluş amaçları eğitim vermek olan Türk Medeni Kanunu'na
göre kurulan vakıflara devredilebilecek.
AZINLIK OKULLARI
23 Ağustos 1923 tarihli ve 340 sayılı kanuna bağlı Antlaşmanın (Lozan) ilgili
maddeleriyle ilgisi bulunan okulların (azınlık okulları) özellik göstermesi
gereken konular, yönetmelikle tespit edilecek. Bu yönetmelik, ilgili ülkelerin
bu konulardaki karşılıklı mevzuat ve uygulamaları dikkate alınmak suretiyle
hazırlanacak. Yönetmelikte belirtilmeyen konularda resmi okullar mevzuatı
uygulanacak. Bu okullarda, yalnız kendi azınlığına mensup Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşlarının çocukları okuyabilecek. Özel öğretim kurumu açma izni verilen
kurumlarda, iki yıl içinde öğretime başlanılmaması halinde verilen izin iptal
edilecek. Amacı dışında kullanıldığı tespit edilen kurumun, izni de iptal
edilecek.
ÖĞRETMENLERE EK İŞ İMKANI
İhtiyaç halinde, resmi okullarda görevli öğretmenler, haftada 30 saati geçmemek
üzere özel okullarda ders verebilecekler. Bu öğretmenler, asıl görevlerini
aksatmamak ve aylık karşılığı okutmakla yükümlü bulunduğu haftalık ders saati
sayısını doldurmaları kaydı ve çalıştıkları kurumların izni ile sadece
okullarda görev alabilecekler. Bu öğretmenler, aylık karşılığı okutmakla
yükümlü bulunduğu haftalık ders saatinin yarısı kadar ücretli ders
verilebilecekler.
Özel öğretim kurumlarında, uzman öğretici, usta öğretici ve öğretmenlik
yapma nitelik ve şartlarını taşıyan diğer devlet memurlarına, ilgili birimlerin
izniyle haftada on saati geçmemek üzere ücretli ders görevi verilebilecek.
Türkçe dışındaki dillerde öğretim yapan ve yabancıların açtıkları okulların
müdür başyardımcıları Türkiye Cumhuriyeti uyruklu olacak.
Bu okullarda, öğretim dilini bilen, Türkçe veya Türkçe kültür dersleri
öğretmeni bulunması zorunlu olacak. Bulunmaması halinde, okulun öğretim dilinde
özel alan eğitimi görmüş, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğretmenlere de bu görev
verilebilecek.
ÖĞRETMEN ÜCRETLERİ
Özel okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine
göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım
kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemeyecek. Sosyal yardım
kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmi okul öğretmen ve personeline
sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenecek.
Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmeyecek.
Bu kurumlardaki ek ders ücreti miktarı, resmi okullar için tespit edilen
miktardan az olamayacak. Özel öğretim kurumları, ancak amaçlarına uygun
tanıtıcı içerikli reklam ve ilan verebilecekler.
Bu kurumlar, reklam ve ilanlarında gerçeğe aykırı beyanlarda bulunamayacaklar,
televizyonda reklam ve ilan yapamayacaklar.
DEVLET YARDIMI
Özel okullarda öğrenim gören öğrencilere, her ders yılı için öğrenci başına
belirlenen ücretlerin yarısını geçmemek üzere, azami 1000 YTL tutarında devlet
yardımı yapılabilecek. Bu tutar, her yıl Vergi Usul Kanunu'na göre belirlenen
yeniden değerleme oranında artırılacak.
Okullarda okuyan öğrencilerin velileri tarafından okul ücretini karşılamak
üzere alınan kredinin faizinin yüzde 50'sini geçmemek üzere belirlenen kısmı
devletçe karşılanabilecek. Her ders yılı için bu desteklerden yararlanacak
öğrenci sayısı, öğrencilere yapılacak devlet yardımı tutarı ve kredi faizinin
devletçekarşılanacak kısmı ile yararlanabilme koşulları ve şekli her yıl
Bakanlık bütçesine bu amaçla konulacak ödenek esas alınarak, Maliye Bakanlığı
ve Bakanlığın müşterek önerisi üzerine Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek.
Okulların su, doğalgaz ve elektrik ücretlendirilmesi ise resmi okullara
uygulanan tarife üzerinden uygulanacak.
ÖĞRENİM ÜCRETLERİ
Öğrenim ücreti ve diğer ücretler, kurumlarca her yıl tespit edilerek ocak
ayından itibaren en geç mayıs ayında ilan edilecek. Ücretlerin hangi esaslara
göre tespit, tayin, ilan ve tahsil edileceği yönetmelikle belirlenecek.
Kurumlar, öğrenim gören öğrenci sayısının yüzde 3'ünden az olmamak üzere
ücretsiz öğrenci okutmakla yükümlü olacaklar. Bakanlıkça bu oran yüzde 10'a
kadar artırılabilecek. Ücretsiz okutulacak öğrencilerin yüzdesi, seçimi ve
kurumlara kabul şartlarına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek. Kurumlar
ayrıca, öğrenim bursu da verebilecekler. Bir okula alınabilecek yabancı uyruklu
öğrenci sayısı, o okulda okuyan Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrenci sayısının
yüzde 30'unu aşamayacak. Tasarının yasalaşmasıyla 8 Haziran 1965 tarihli Özel
Öğretim Kurumları Kanunu da yürürlükten kaldırılacak.
Kaynak:internethaber.com